โรคระบาด
โรคไข้หวัดนก avian influenza
โรคไข้หวัดนกหรือ avian influenza เกิดจากการที่ไก่ติดไวรัสไข้หวัด avian influenza type A ที่เกิดในนก เนื่องจากเป็นเชื้อไวรัสที่เกิดในนกไก่ไม่มีภูมิจึงป่วยและตาย คนเราจะติดไข้หวัดนกจากไก่โดยการรับเชื้อจากการดูแลไก่ที่ป่วย หรือระหว่างที่ฆ่าไก่ หรือรับประทานไก่ที่เป็นโรคแต่ปรุงไม่สุก นอกจากนั้นอาจจะได้รับเชื้อจากพื้นที่ปนเปื้อน
- คนที่ป่วยด้วยไข้หวัดนกส่วนใหญ่จะเกิดในคนที่สัมผัสไก่ที่ป่วยด้วยโรคนี้ ประมาณร้อยละ 60 ของคนที่ป่วยจะเสียชีวิต
- ยังไม่มีรายงานว่าไข้หวัดนกติดต่อจากคนสู่คน หรือติดต่อระหว่างนกมาสู่คน
- การป้องกันที่สำคัญคือการระวังการสัมผัสไก่ที่ป่วยหรือตายโดยไม่ทราบสาเหตุ การสุขอนามัย
รูปภาพแสดงวงจรการติดต่อของไข้หวัดนก
วงจรเชื้อไข้หวัดนก
เชื้อไข้หวัดนกเป็นเชื้อไวรัสโดยธรรมชาติจะติดต่อในนกเท่านั้น โดยเฉพาะนกป่า นกเป็ดน้ำจะเป็นพาหะของโรค เชื้อจะอยู่ในลำไส้โดยที่ตัวนกไม่มีอาการ เมื่อนกป่าเหล่านี้อพยพไปก็จะนำเชื้อนั้นไปด้วย เมื่อสัตว์อื่น เช่นไก่ เป็ด หมูเมื่อไก่หรือสัตว์เลี้ยงอื่นได้รับเชื้อไข้หวัดนกจะเกิดอาการสองแบบคือ
- หากได้รับเชื้อชนิดไม่รุนแรง low pathogenic สัตว์เลี้ยงนั้นอาจจะมีอาการไม่มากและหายได้เอง
- หากเชื้อที่ได้รับมีความรุนแรงมาก highly pathogenic ก็จะทำให้สัตว์เลี้ยงตายหมดโดยมากภายใน 2 วัน
- คนติดไข้หวัดนกได้อย่างไร
เมื่อนกป่าหรือนกน้ำมาอาศัยก็จะถ่ายอุจาระที่มีเชื้อโรค สัตว์เลี้ยงเช่นไก่เมื่อได้รับเชื้อโรคก็จะเกิดการติดเชื้อ ซึ่งสามารถแพร่สู่คนได้ เมื่อไก่ตายหรือป่วยก็จะมีการนำไก่เหล่านั้นไปบริโภคทำให้เกิดการติดเชื้อไข่หวัดนกจากไก่ การติดต่อมักจะเกิดขณะการเชือดไก่ การถอนขนไก่ การทำความสะอาดเครื่องในไก่
เชื้อไข้หวัดนกมักจะติดต่อระหว่างสัตว์ปีกแต่ก็สามารถติดต่อระหว่างนกสู่คนโดยเฉพาะสายพันธ์ H5N1คนจะได้รับเชื้อทาง
- สัมผัสโดยตรงจากไก่ที่ป่วยเป็นโรค โดยสัมผัสเสมหะ หรือสารคัดหลั่ง
- สัมผัสกับอุจาระของสัตว์ที่เป็นโรค
- พื้นดินที่มีเชื้อโรคอยู่
- ยังไม่มีรายงานว่าคนติดไข้หวัดนกจากนก
คนป่วยไข้หวัดนกจะมีอาการอะไรบ้าง
อาการที่สำคัญของไข้หวัดนกคือ
- ไข้และไอ
- แน่หน้าอก
- หายใจหอบเหนื่อย
- ปวดท้อง
- ท้องร่วง
มีไข้ ปวดศีรษะ น้ำมูกไหล ท้องร่วง
